Premier Schoof heeft vanmiddag op het hoofdpodium van het Bevrijdingsfestival in Wageningen samen met de Poolse premier Tusk het bevrijdingsvuur ontstoken. Na zijn toespraak werd er een rookbom op het podium gegooid, waarop de Poolse en Nederlandse premier door beveiligers van het podium zijn gehaald.
“Vrijheid moet je vieren, met vrienden, familie en kennissen”, zei Schoof kort daarvoor. “Maar vergeet niet: vrijheid moet je beschermen. Maak er een prachtige Bevrijdingsdag van vandaag”. Met zijn korte speech heeft hij het startschot gegeven voor de veertien Bevrijdingsfestivals die door heel Nederland gehouden worden.
Dit gebeurde er:
Voordat de premier het vuur ontstak werden er toespraken gehouden door de Poolse premier Tusk en Defensieminister Brekelmans op het 5 Mei Plein in Wageningen. In die stad werd 80 jaar geleden de Duitse overgave getekend. Polen is sinds januari voor een halfjaar voorzitter van de EU en Tusk hield de jaarlijkse 5 mei-lezing. Zijn toespraak stond voor een groot deel in het teken van de oorlog in Oekraïne.
Aangehouden
“De tijd van vrolijke zorgeloosheid in Europa is voorbij”, zei hij. “Dit is al het derde jaar dat we onze overwinning op het Derde Rijk vieren in de schaduw van de Russische agressie tegen Oekraïne”, aldus de Poolse premier. “Oorlog en verwoesting zijn in alle hevigheid terug na de Russische invasie.” Volgens hem is het belangrijk dat volkeren en landen solidariteit tonen, “om te voorkomen dat het kwaad onze toekomst weer bepaalt”.
Schoof en Tusk spraken ook over nauwere militaire samenwerking tussen Polen en Nederland. Begin juli wordt een overeenkomst daartoe getekend. Over de inhoud wilden ze nog weinig kwijt, maar Schoof noemde het samenwerken “vanzelfsprekend”.
Ook minister van Defensie Brekelmans stond stil bij de oorlog in Oekraïne. “Oorlog en agressie zijn terug in Europa en het is aan ons om de vrede te verdedigen”, zei hij. Brekelmans werd kort onderbroken door demonstranten die leuzen als “Free Palestine” riepen. Volgens de politie waren zij over de hekken bij het 5 Mei Plein geklommen. De vijf demonstranten zijn aangehouden voor het verstoren van de openbare orde.
Beelden van de onderbroken toespraak van Brekelmans:
Eerder op de dag heeft een groep van zo’n 250 tot 300 mensen gedemonstreerd tegen de aanwezigheid van Schoof en de voorzitter van de Tweede Kamer, PVV’er Martin Bosma.
Zij hielden een rood spandoek vast van zo’n 80 meter breed. Dat vertegenwoordigt voor de demonstranten “de rode lijn die het kabinet weigert te trekken tegen het grootschalige geweld gepleegd door Israël, ondanks overweldigend bewijs van genocide op het Palestijnse volk”. Daarnaast hadden ze borden bij zich met teksten als “Geef haat geen macht” en “Toen niet, nu niet, nooit meer”.
Premier Schoof over de incidenten van vandaag:
In veertien steden, waaronder Groningen, Zwolle en Haarlem, worden Bevrijdingsfestivals gehouden. Artiesten Antoon, Zoë Tauran en de band Rondé zijn Ambassadeur van de Vrijheid en treden op verschillende podia in het land op.
Later vanavond wordt Bevrijdingsdag zoals elk jaar afgesloten met het 5-mei-concert op de Amstel in Amsterdam. Daarbij zijn onder anderen koning Willem-Alexander, koningin Máxima en premier Schoof aanwezig.
Het 5 mei-concert en is vanaf 20:35 live te volgen bij de NOS op NPO 1 en in de app.