Hier en daar wordt met enig tromgeroffel een ‘uniek’ verschijnsel aangekondigd dat vanavond aan de nachtelijke hemel te zien zou zijn: een ‘parade’ van zeven planeten. Maar sterrenkundigen waarschuwen alvast: sommige zullen niet of nauwelijks zichtbaar zijn in de avondschemering.

In januari en februari waren al zes planeten samen te zien: Venus, Mars, Jupiter, Saturnus, Uranus en Neptunus. Nu verschijnt ook Mercurius even aan de horizon. Dat zeven planeten ’s nachts tegelijk aan de hemel staan, komt niet vaak voor: de volgende keer is volgens sterrenkundigen in 2040.

Het moment doet zich voor vlak na zonsondergang, waarschijnlijk vanaf 18.18 uur. “Het is wel leuk dat zo’n bericht mensen motiveert om naar buiten te gaan en naar de sterren te kijken. Maar die grote planetenshow die her en der wordt aangekondigd, dat is een beetje misleidend”, zegt Esther Hanko.

Ze werkt bij het Anton Pannekoek Instituut voor astronomie en schiet als amateursterrenkundige regelmatig fraaie plaatjes van het firmament vanuit de achtertuin. “Je ziet op veel websites van die prachtige getekende plaatjes met een hele rij planeten, maar dat is echt niet wat we vanavond gaan zien.”

Waarschuwing

Saturnus staat zo laag, daar kun je nauwelijks een mooie foto van maken. weet Hanko. “Neptunus en Mercurius staan nog net boven de horizon terwijl het nog schemert én je hebt een kijker nodig om ze te zien. Neptunus lukt waarschijnlijk helemaal niet. Daarbij geef ik gelijk een waarschuwing: wacht alsjeblieft tot de zon echt onder is. Loop niet het risico verblind te raken. Door een kijker naar de zon kijken is echt gevaarlijk.”

Wat is er dan wel te zien? “Venus is niet te missen, die staat al maanden straalhelder aan de hemel. En Jupiter en Mars zijn ook al maanden goed zichtbaar. Uranus ook, maar die staat zo ver weg dat je hem nauwelijks met het blote oog kunt zien.”

Wie toch wil proberen zoveel mogelijk planeten te scoren, kan het beste naar een plek gaan waar je heel ver kunt kijken, adviseert Hanko. “Maar dat heeft alleen zin als er niets anders hoogs in de buurt staat. Vanaf een torenflat in de stad kun je de horizon nog steeds niet zien. Dus je hebt een gebied nodig met een heel weids uitzicht richting het oosten, zuiden en westen. Dat is het beste.”

Dat luistert nauw. Bij publiekssterrenwacht Phoenix in het Gelderse Lochem is het uitzicht best weids, maar niet weids genoeg, zegt Gerrit Dreise, sinds 40 jaar actief bij de sterrenwacht. “We zitten hier in een bosgebied. Er staan te veel bomen voor. We wilden eerst nog een speciale avond organiseren toen we zagen dat er zoveel over die zeven planeten te doen was, maar we hebben er toch van afgezien. We kregen wel de vraag van de mensen maar we willen ook eerlijk zijn. Je gaat ze niet allemaal zien hier.”

Op het Dark Sky Park De Boschplaat op Terschelling zou het wel kunnen, vermoedt Melis de Vries van vakantiepark Tjermelân waar het park ligt. “Richting het zuiden kijk je vanaf een duintop richting de Waddenzee en heb je vrij zicht.”

Melkweg

Er hebben zich op Terschelling nog geen hordes amateurastronomen gemeld, al is bij helder weer het wel een van de plaatsen waar de sterrenhemel prachtig te zien is. “Veel mensen zijn onder de indruk van de Melkweg. Die is hier goed te zien.”

Sterrenwachten organiseren overigens het hele jaar door evenementen waarbij bezoekers niet alleen planeten, maar ook sterrenstelsels, nevels en andere objecten met steeds modernere en krachtiger telescopen kunnen aanschouwen. Dat kan bijvoorbeeld op 7, 8 en 9 maart tijdens de Landeliike Sterrenkijkdagen.

En wie bijvoorbeeld Saturnus echt goed wil zien, kan beter een paar maanden wachten, zegt Esther Hanko. “Aan het einde van de zomer is die weer helemaal terug aan de hemel. Kijk vooral naar wat er wel te zien is, want dat is meer dan genoeg.”